Wikipedia:Wist je dat

Overzicht beheerpagina's
Overzicht navigatie

Elke dag wordt op de hoofdpagina een overzicht gegeven van wist-je-datjes, waarin sommige artikelen uit Wikipedia kort worden aangestipt. Hiertoe zijn verschillende sjablonen beschikbaar. Na een jaar wordt de cyclus van deze weetjes automatisch herhaald. De wist-je-datjes zijn bedoeld om bezoekers via deze manier naar artikelen te laten navigeren.

Het lijstje wordt dagelijks om 24.00 uur 's nachts (MET/MEZT, dus Belgische/Nederlandse tijd) automatisch vervangen, indien de pagina Sjabloon:Hoofdpagina_-_wist_je_dat_<datum> bestaat.
Hieronder staat een overzicht van vandaag en de tien vorige en tien volgende dagen.
Oude weetjes kun je vinden op Wikipedia:Archief/Wikipedia:Wist je dat/Oud.
Ideeën voor nieuwe weetjes kunnen geplaatst worden op het Wikiproject Wist je dat.

Voorbije 10 dagen	Komende 10 dagen
6 oktober ... de stad Zwolle tijdens de stadsbrand van 1324 op negen huizen en een kapel na afbrandde? ... de Duitse Katharina Molitor in 2015 wereldkampioene werd bij het speerwerpen, maar ook in de hoogste Duitse volleybalcompetitie uitkwam? ... rastafari hun levensbeschouwing niet als geloof zien? ... de grenzen van de Amerikaanse staten Colorado, Utah en Wyoming, een paar door geodeten gemaakte vergissingen daargelaten, precies noord-zuid en oost-west lopen? ... Nederland betrokken was in de langste oorlog ooit, tot na 335 jaar de vrede met de Scilly-eilanden officieel werd getekend?
5 oktober ... in de klassieke logica geldt dat uit een innerlijk tegenstrijdige bewering alles kan worden afgeleid? ... het gerezen brood zoals we dat nu in Europa kennen waarschijnlijk in Egypte is ontstaan? ... plaaginsecten kunnen worden bestreden door veel onvruchtbare mannetjes los te laten? ... het verhaal over de pot met goud aan het einde van een regenboog afkomstig is uit de Ierse folklore waarin zo'n pot bewaakt wordt door een leprechaun? ... het aantal waterschappen in Nederland in 1950 ongeveer 2600 bedroeg, terwijl er in 2015 nog maar 24 over waren?	7 oktober ... Superman als stripfiguur de eerste superheld is, sinds in 1938 het eerste stripalbum over hem verscheen? ... in een holle zomereik in Allouville-Bellefosse in de zeventiende eeuw twee kapelletjes zijn gemaakt, die nog steeds kunnen worden bezocht? ... het Nedersaksisch gesproken wordt van het (noord)oosten van Nederland tot aan Denemarken en Polen? ... Bob Marley de auteursrechten van het nummer No Woman, No Cry, dat gaat over de kracht van vrouwen, weggaf aan een vriend om een gaarkeuken in stand te houden? ... de runderlintworm alleen de mens als definitieve gastheer heeft?
4 oktober ... dierendag wordt gevierd op 4 oktober, omdat het de feestdag is van de heilige Franciscus van Assisi, die volgens een legende preekte voor dieren? ... er op plaatsen rond de zuidpool van de maan lagere temperaturen zijn gemeten dan de gemiddelde temperatuur op Pluto? ... rupsen en bastaardrupsen duidelijk van elkaar zijn te onderscheiden door het aantal schijnpoten? ... Friese talen behalve in Friesland ook in Saterland en het Deens-Duitse grensgebied worden gesproken? ... de saxofoon is uitgevonden door de Belg Adolphe Sax en, hoewel van metaal, wordt gerekend tot de houtblazers?	8 oktober ... de raket in China is uitgevonden en de eerst bekende raket die als brandstof buskruit had werd ontwikkeld door Tang Fu in dat land in 998? ... er tot 1932 zestien passagiersspoorverbindingen waren tussen België en de Franse regio Nord-Pas-de-Calais? ... ijskristallen vierkant kunnen zijn? ... de naam van het noordpoolgebied, Arctis, is afgeleid van het Griekse woord voor "beer" en verwijst naar de sterrenbeelden Grote Beer en Kleine Beer? ... de Belgische karikaturist Karl Meersman op zijn dertiende een tekenwedstrijd won, waarvoor hij aanvankelijk was gediskwalificeerd omdat de jury niet geloofde dat hij de tekenaar kon zijn?
3 oktober ... een zombie-uitbraak waar niets tegen wordt gedaan onze maatschappij waarschijnlijk zou wegvagen? ... in een tunnel door de Noorse berg Gaustatoppen een treintje naar de top rijdt, dat lang voor militaire doeleinden werd gebruikt? ... de hutspot die gegeten werd bij Leidens ontzet anders dan bij het huidige 3 oktoberfeest geen aardappel bevatte, maar pastinaak? ... volgens de wet van Benford de kans dat een bedrag op facturen en belastingbrieven begint met het cijfer 1 niet 10 procent is maar 30,1 procent? ... er een 57 kilometer lange, 23 meter diepe vaargeul in de Noordzee is gegraven voor toegang tot de haven van Rotterdam?	9 oktober ... de naam 'vrijdag' verwijst naar een Germaanse godin van de liefde, Friia ofwel Freya? ... Londen tussen 1831 en 1925 de grootste stad ter wereld was? ... 90% van de volwassenen in Nederland antistoffen tegen klierkoorts (de ziekte van Pfeiffer) heeft? ... maretak, grote ratelaar en hengel voorbeelden zijn van halfparasieten? ... Clara Hughes als wielrenster bij zowel de wegwedstrijd als de tijdrit Olympische medailles heeft gewonnen en daarnaast als schaatsster Olympisch kampioene werd?
2 oktober ... een stomme Franse film uit 2011 drie Golden Globes, zeven BAFTA Awards en vijf Oscars won? ... malaria tot 1959 in Nederland als inheemse ziekte voorkwam en dat de WHO Nederland pas in 1970 officieel malariavrij verklaarde? ... de schorzijdebij een van haar broedparasieten om de tuin leidt door een lokgangetje zonder eitje, maar met voedsel? ... er tijdens de Tweede Wereldoorlog 51 verzetsmensen werden bevrijd uit de gevangenis Blokhuispoort, waarbij geen schot is gelost en waarop geen vergeldingsactie door de SD volgde? ... de maniëristisch kunstschilder Cornelis Ketel (1548-1616) ook met zijn vingers en voeten schilderde?	10 oktober ... Queen twee albums vernoemde naar films van The Marx Brothers, namelijk A Night at the Opera en A Day at the Races? ... George Bernard Shaw zowel een Nobelprijs voor Literatuur als een Oscar heeft gekregen? ... de Nederlandse band Clan of Xymox zijn succes vooral in het buitenland behaalde, zoals met Twist of shadows, waarvan er in de Verenigde Staten 300.000 exemplaren werden verkocht? ... de Scheldebrug tussen Temse en Bornem met 374 meter de langste brug van België over water is? ... de programmeertaal Python is ontworpen door de Nederlander Guido van Rossum en is vernoemd naar het komisch-satirische televisieprogramma Monty Python's Flying Circus?
1 oktober ... doerians gelden als lekkernij, hoewel ze enorm stinken? ... de Sint Servaasbrug (1280-1298) de Romeinse brug van Maastricht verving die er iets noordelijker sinds het begin van de jaartelling had gestaan? ... sprekers van de Scandinavische talen van het vasteland nog geen drie minuten met elkaar kunnen praten zonder een Nedersaksisch leenwoord te gebruiken? ... Ann Burton als Nederlandse jazzzangeres al begin jaren 1970 succes had in Japan? ... voetballer Robin van Persie al op vijfjarige leeftijd werd aangenomen bij Excelsior, terwijl zes jaar de minimumleeftijd was?	11 oktober ... de avocado haar naam ontleent aan het Nahuatl woord ahuacatl, dat ook teelbal betekent? ... tandwalvissen de enige zoogdieren met maar één neusgat zijn? ... de zwaarste eruptie uit de geschiedenis, de uitbarsting van de Tambora op Soembawa in april 1815, leidde tot het jaar zonder zomer in Europa? ... er in Australië een monument en een herdenkingshal zijn opgericht ter ere van de vlinder Cactoblastis cactorum? ... de meeste satellieten op een hoogte van enkele honderden kilometers vliegen, binnen de aardatmosfeer?
30 september ... aangezien één astronomische eenheid gelijk is aan 8,317 lichtminuten, zonlicht er ruim acht minuten over doet om de aarde te bereiken en we de zon daardoor altijd zien zoals die ruim acht minuten eerder was? ... Mokum, bijnaam voor Amsterdam, eigenlijk gewoon stad betekent en vroeger met allerlei bijvoegsels ook voor andere steden werd gebruikt? ... poldermolen Arkens in Franeker als enige in Nederland vlinderwieken heeft? ... zeekomkommers dieren zijn waarop commercieel wordt gevist en die worden gegeten? ... volgens de wet van Benford de kans dat een bedrag op facturen en belastingbrieven begint met het cijfer 1 niet 10 procent is maar 30,1 procent?	12 oktober ... de heilige Pater Damiaan in 2005 werd gekozen tot De Grootste Belg? ... een sudoku-puzzel met minder dan 17 gegeven cijfers nooit een unieke oplossing kan hebben? ... Leeuwarden en zijn voorlopers tot in de Middeleeuwen aan zee lagen? ... koning Boudewijn van België in 1990 gedurende 36 uur "in de onmogelijkheid te regeren" verkeerde? ... ghoti, een woord dat is bedacht om de grilligheid van de spelling van het Engels te illustreren, wordt uitgesproken als fish?
29 september ... de Amerikaanse trompettist-zanger Chet Baker op 13 mei 1988 overleed door een val uit een hotelraam in Amsterdam? ... Blija Buitendijks het enige Nederlandse waterschap was zonder inwoners en daarom niet aan de waterschapsverkiezingen meedeed? ... de Chinese admiraal Zheng He onder de Ming-dynastie in de 15e eeuw zeven vlootexpedities naar de Indische Oceaan ondernam? ... Anne Zernike in 1911 in het Friese Bovenknijpe werd beroepen als eerste vrouwelijke predikant van Nederland? ... de Nederlander Fred Kaps (1926-1980) driemaal is uitgeroepen tot wereldkampioen goochelen?	13 oktober ... de titel van het nummer Radio Ga Ga van Queen ten grondslag ligt aan de artiestennaam Lady Gaga? ... de Staatsmijn Beatrix (1952-1962), de laatste Nederlandse steenkolenmijn die gebouwd werd, nooit in gebruik is genomen? ... Darwins bekbroedermannetjes kikkervisjes laten ontwikkelen in hun kwaakblaas? ... de aanleg van de nadien nooit gebruikte Poolcirkelspoorlijn in de jaren vijftig en zestig duizenden mensen het leven kostte? ... de Tyrrell P34 een Formule 1-auto was met zes wielen?
28 september ... Jan Raas vijfmaal de Amstel Gold Race won en Amstel Gold Raas als bijnaam had? ... de KLM de oudste nog onder oorspronkelijke naam vliegende luchtvaartmaatschappij is? ... de plakker in 1868 ontsnapte uit een kweek van een Franse wetenschapper in Medford, Massachusetts en zich nadien heeft ontwikkeld tot een plaaginsect in Noord-Amerika? ... de euro ook de officiële munt is in een aantal landen die geen lid zijn de Europese Unie? ... het Nedersaksisch in al zijn vormen door ongeveer 1,8 miljoen Nederlanders en nog eens 3 miljoen Duitsers gesproken wordt?	14 oktober ... James Watson zijn Nobelprijs verkocht, maar zo niet van de prijs af raakte? ... Liechtenstein en Oezbekistan de enige twee binnenstaten zijn waarvan ook alle buurlanden niet aan zee liggen? ... de Antwerpenaar Peter Tillemans (1684-1734) een van de eerste kunstschilders van Engelse jachtscènes is geweest? ... Honduras van alle landen ter wereld het hoogste aantal moorden per 100.000 inwoners heeft? ... de dodelijke groene knolamaniet soms wordt aangezien voor een champignon?
27 september ... de Japanse torpedobootjager Hatsukaze tijdens de Tweede Wereldoorlog vier zeeslagen wist te overleven en tot zinken werd gebracht door een botsing met een kruiser uit de Japanse vloot? ... Wim T. Schippers in 1962 een kunstwerk van pindakaas maakte dat scholieren in 1997 bestrooiden met hagelslag en boterhammen? ... sociaal-psychologisch onderzoek heeft aangetoond dat hitte mensen agressiever maakt? ... er op de oceaanbodem bergen voorkomen met platte toppen van wel 10 kilometer doorsnede? ... een kilobyte sinds 1998 genormeerd is als 1000 bytes en niet meer als 1024 bytes?	15 oktober ... er in 1896 gedurende 38 minuten een bloedige oorlog werd uitgevochten tussen het Verenigd Koninkrijk en Zanzibar die de geschiedenis is ingegaan als de kortste oorlog ooit? ... de Staten-Generaal van de Nederlanden en de Staten van Holland en West-Friesland in 1660 een bedrag van 600.000 gulden beschikbaar stelden voor een geschenk aan koning Karel II van Engeland? ... er bijna 150 jaar door vijf generaties auteurs is geschreven aan één woordenboek? ... oranjekoek met roze glazuur is bedekt? ... de getallen 14 en 27 een rol spelen in de compositie van de Matthäus-Passion van Bach?
26 september ... de dagtemperatuur op Mercurius lager is dan de temperatuur op Venus, hoewel Venus verder van de zon staat? ... het Twents vaak umlaut gebruikt om mannelijke en onzijdige zelfstandige naamwoorden in meervoud en verkleinvorm te zetten? ... de Sex Pistols hun bekendste single God Save the Queen uitbrachten bij het zilveren jubileum van koningin Elizabeth? ... het graafschap Holland vanaf 1581 niet geleid werd door een graaf, maar door de Staten van Holland en West-Friesland? ... pas in 2009 werd ontdekt dat komodovaranen gifklieren bezitten, terwijl daarvoor werd gedacht dat bacteriën in de bek verantwoordelijk waren voor de giftigheid van hun beet?	16 oktober ... voor de grens van de dampkring van Jupiter meestal de hoogte waarop de druk 1 bar is wordt aangehouden, maar de planeet daaronder ook voor een groot deel gas is? ... de eerste actrice die naakt in een speelfilm verscheen met een uitvinding aan de basis stond van toepassingen van frequentieverdeling en spread spectrum, zoals gps en wifi? ... hondenbelasting in de middeleeuwen onder andere ingevoerd werd om verspreiding van hondsdolheid tegen te gaan? ... de witte dolfijn (Delphinapterus leucas) in tegenstelling tot de meeste walvissen kan knikken en zijn hoofd kan draaien? ... de naam Piccadilly Circus niets te maken heeft met een circus, maar refereert naar de oorspronkelijke ronde vorm van het plein?

Alle dagen

Januari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Februari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29
Maart	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
April	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Mei	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Juni	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Juli	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Augustus	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
September	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Oktober	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
November	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
December	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31

Zie ook