Գլխավոր էջ
Շաբաթվա հոդված

Գագանյան, հնդկական անձնակազմով տիեզերական թռչող ապարատի ստեղծման նախագիծ, որը նախատեսված է դառնալ Հնդկաստանի տիեզերական թռիչքների ազգային ծրագիրը ձևավորող տիեզերանավ։
Տիեզերանավը նախագծված է երեք օդաչուով անձնակազմի համար, իսկ նախատեսված արդիականացված տարբերակը ունենալու է մոտենալու, կցման և կայանման հնարավորություն։ Նախատեսվում է, որ Հնդկաստանի տիեզերական հետազոտությունների կազմակերպության՝ հիմնականում ինքնավար 5,3 մետրիկ տոննա քաշով մոդուլն իր առաջին անձնակազմով առաքելության ընթացքում պտտվելու է Երկրի շուրջը 400 կմ բարձրության վրա մինչև յոթ օր՝ երկու կամ երեք հոգանոց անձնակազմով։
Օդաչուավոր առաջին առաքելությունը սկզբնապես նախատեսված է եղել ISRO-ի Մարկ-3 եռահարթակ հրթիռային տիեզերանավով (HLVM3), որը պետք է մեկնարկեր 2021 թվականի դեկտեմբերինː 2024 թվականի նոյեմբերի դրությամբ, այն նախատեսվել է գործարկել ոչ շուտ, քան 2026 թվականինː
Հինդուստան աերոնոթիքս առաջատար ինքնաթիռաշինական ընկերության արտադրած անձնակազմային մոդուլն իր առաջին անօդաչու փորձարարական թռիչքն իրականացրել է 2014 թվականի դեկտեմբերի 18-ինː
Անձնակազմով մոդուլի նախագծումն ավարտվել է 2019 թվականի մայիսինː Նախատեսվել է, որ Պաշտպանության հետազոտությունների և զարգացման կազմակերպությունն (DRDO) է ապահովելու աջակցությունը կարևորագույն մարդակենտրոն համակարգերի և տեխնոլոգիաների համար, ինչպիսիք են տիեզերական սննդի մատակարարումը, անձնակազմի առողջությունը, ճառագայթային չափումը և պաշտպանությունը, անձնակազմի մոդուլի անվտանգ վերականգնման համար նախատեսված պարաշյուտները և հրդեհաշիջման համակարգըː
Գագանյանի առաքելությունը ղեկավարում է Մարդկային տիեզերական թռիչքների ծրագրի տնօրենության նախկին տնօրեն Վ. Ռ. Լալիտամբիկան՝ ISRO-ի նախագահ Ս. Սոմնաթի հետ և Վիկրամ Սարաբհայի անվան տիեզերական կենտրոնի տնօրեն Ս. Ուննիկրիշնան Նաիրի հետː Իմտիազ Ալի Խանը փոխարինել է Վ. Ռ. Լալիթամբիկային որպես մարդկային տիեզերական թռիչքների ծրագրի տնօրեն․․․Ավելին⇒
Նորություններ
Շարունակվող իրադարձություններ՝ Իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմ (2023-ներկա) • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա

- հոկտեմբերի 13-ին, երկու շաբաթից ավելի տևած զանգվածային բողոքի ցույցերից և բանակի ապստամբությունից հետո, Մադագասկարի նախագահ Էնդրի Ռաջուելինան փախել է երկրից ֆրանսիական ռազմական ինքնաթիռով, իսկ հաջորդ օրը խորհրդարանը քվեարկել է նրա իմպիչմենտի օգտին։
- հոկտեմբերի 11-ին ծանրամարտիկ Վարազդատ Լալայանը Նորվեգիայում կայացած աշխարհի առաջնությունում դարձել է աշխարհի կրկնակի չեմպիոն։
- հոկտեմբերի 10-ին Խաղաղության Նոբելյան մրցանակը շնորհվել է Մարիա Կորինա Մաչադոյին (լուսանկարում)՝ «Վենեսուելայի ժողովրդի ժողովրդավարական իրավունքների առաջխաղացմանն ուղղված անխոնջ աշխատանքի և բռնապետությունից ժողովրդավարության արդար և խաղաղ անցման հասնելու համար պայքարի» համար։
- հոկտեմբերի 3-ին Լյուքսեմբուրգի դուքս Հենրի Ալբերտի հրաժարականից հետո գահ է բարձրացել նրա որդին՝ Գիյոմ V-ը։
- սեպտեմբերի 28-ին Չինաստանում բացվել է Հուածիան կիրճի վրայով անցնող աշխարհի ամենաբարձր կամուրջը (լուսանկարում)։
- սեպտեմբերի 22-ին Ուսման Դեմբելեն և Այտանա Բոնմատին, որպես տարվա լավագույն ֆուտբոլիստներ, ստացել են France Football ամսագրի «Ոսկե գնդակ» մրցանակը։
- սեպտեմբերի 19-ին Զագրեբում կայացած ըմբշամարտի աշխարհի առաջնությունում Մալխաս Ամոյանը դարձել է աշխարհի կրկնակի չեմպիոն։
- սեպտեմբերի 14-ին Փարիզում կայացած World challenge cup մրցաշարում Համլետ Մանուկյանը նժույգ թափեր մարզագործիքի վրա կատարել է նոր տարր, որը պաշտոնապես կանվանվի «Մանուկյան»։
- սեպտեմբերի 12-ին Նեպալի պատմության մեջ առաջին անգամ վարչապետ է դարձել կին՝ Սուշիլա Կարկին, որին հակակառավարական բողոքի ցույցերի մասնակիցներն ընտրել են սոցիալական ցանցում քվեարկելու միջոցով։
- սեպտեմբերի 11-ին Ալբանիայում աշխարհում առաջին անգամ արհեստական բանականության համակարգը պաշտոնապես նշանակվել է նախարար։
Վերջերս մահացածներ՝ Էմանվել Արաքսման-Մանուկյան • Ալբերտ Մուշեղյան • Դայան Քիթոն • Տիգրան Քեոսայան • Կլաուդիա Կարդինալե • Ռոբերտ Ռեդֆորդ • Ռուբեն Մանուկյան
Գիտե՞ք, որ․․․


- ․․․դերասան Լոն Չեյնիի (լուսանկարում) հայտնիության ժամանակներում, որը չէր դադարում հանդիսատեսին զարմացնել իր նոր շփոթեցնող և միմյանցից տարբեր կինոկերպարներով, կար այսպիսի կատակ․ «Խավարասեր տեսնելիս մի ճզմիր նրան, դա կարող է Լոն Չեյնին լինել»։
- ․․․ռուսական ծագումով ավստրալիացի մոդելը դարձել է Բոլիվուդի դերասանուհի։
- ․․․Աֆրիկայում կան բնակավայրեր, որտեղ ապրում են «վհուկներ»։
- ․․․«Բարի գիշեր, երեխաներ» հեռուստահաղորդման խոզուկը (նամականիշի վրա) «նախորդ կյանքում» եղել է Երոշկա անունով չարաճճի տղա։
- ․․․արաբական թվանշաններն իրականում հնդկական են:
- ․․․Վալտեր Սքոթի վերջին գիրքը 1832-2008 թվականներին պահվել է այս կալվածքում և չի հրատարակվել 170 տարի՝ նրա հեղինակությանը չվնասելու համար։
Ներկայացում
Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։
Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։
Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։
Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝ | |
322 724 հոդված |
754 ակտիվ խմբագիր |
Համագործակցություն
Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։
Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։
Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։

- Իտալական վիքիարշավ
- Հոդվածներ «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից»
- «Վիքիպեդիա» կրթական ծրագիր
- Բժշկական կարևորագույն հոդվածներ
Այս օրը պատմության մեջ

- 1809 թ. – ծնվել է Խաչատուր Աբովյանը, հայ ականավոր գրող, համարվում է արևելահայ աշխարհաբար գրականության հիմնադիրը, հայտնի է նրա «Վերք Հայաստանի» վեպը (անհետացել է 1848 թ.):
- 1920 թ. – ծնվել է Անրի Վերնոյը, ֆրանսահայ նշանավոր կինոռեժիսոր («Մայրիկ (ֆիլմ)», մահ. 2002 թ.):
- 1922 թ. – ծնվել է Գրիգոր Գուրզադյանը, հայ ականավոր աստղագետ, տիեզերական աստղագիտության ռահվիրա, գրող, էսսեիստ, գեղանկարիչ (մահ. 2014 թ.):
- 1951 թ. – ծնվել է Ռաֆայել Վահանյանը, հայ շախմատիստ:
- 1964 թ. – շահագործման հանձնվեց աշխարհի ամենաերկար գազամուղների համակարգը՝ «Դրուժբա», նրա մեջ են մտնում մոտ 8900 կմ երկարությամբ գազի խողովակներ:
- 1980 թ. – մահացել է Մուշեղ Գալշոյանը, հայ ճանաչված գրող (ծն. 1933 թ.):
- 1981 թ. – ստեղծվեց «Մետալիկա» ամերիկյան ռոք խումբը:
- 1997 թ. – տիեզերք թռավ «Կասսինի-Հյուգենս» ավտոմատ տիեզերական կայանը, Սատուրն մոլորակի հետազոտության համար, այն ներկայումս գտնվում է Սատուրնի արբանյակ Տիտանի վրա:
- 1998 թ. – մահացել է Ռոլֆ Հակոբը, ծագումով հայ, գերմանացի դիրիժոր (ծն. 1908 թ.):
- 2006 թ. – մահացել է Վարդուհի Վարդանյանը, հայ երգչուհի (ծն. 1976 թ.):
Օրվա պատկեր

